Iedereen weet dat jongeren veel bezig zijn met digitale media. Vaak zorgt dit voor negatieve berichtgeving. Social media zou namelijk schadelijk zijn voor het welzijn van jongeren, maar volgens gedragsonderzoeker Nastasia Griffioen, is heel deze kwestie gecompliceerder dan iedereen denkt. Jarenlang zijn er niet passende onderzoeksmethoden gebruikt. “Jongeren worden sterk beïnvloed door het publieke debat.”
Nastasia Griffioen is postdoctoraal onderzoeker aan de Universiteit Twente en lid van het internationale Games for Emotional and Mental Health Lab (GEMH Lab). Griffioen houdt zich bezig met de relatie tussen het gebruik van sociale media en het welzijn van jongvolwassenen en ze werkt ook aan het vernieuwen van de traditionele benadering van wetenschappelijk onderzoek naar digitale technologie en welzijn.
Onderzoek doen naar de impact die social media hebben op het welzijn van jongeren
is lastiger dan het lijkt. Jarenlang hebben wetenschappers namelijk de verkeerde
onderzoeksmethoden gebruikt om dit te onderzoeken, ontdekte Griffioen: “Dat heeft
ermee te maken dat er veel vragenlijstonderzoeken gedaan zijn die alleen gaan over
de frequentie van gebruik. Eigenlijk kan je daar helemaal geen goed inzicht mee
krijgen op wat er precies gaande is op social media of hoe mensen dat ervaren.” Met
Griffioens ontdekking droeg ze bij aan het ontstaan van een andere kijk op het
onderwerp en de manier van onderzoeken. Volgens Griffioen is de beste
onderzoeksmethode om met de doelgroep in gesprek te gaan. Op deze manier krijg
je een veel beter inzicht op wat er precies gaande is op social media en hoe mensen
dat ervaren.
Wat is dan wél de invloed van digitale media op de mentale gezondheid van
jongeren aan de hand van de nieuwe onderzoeksmethoden?
“Daar is geen eenduidig antwoord op, helaas. Dat komt door de complexiteit van het
vraagstuk en het soort onderzoek dat daarbij komt kijken. Daarnaast is het erg
afhankelijk van verschillende individuele factoren. Het kan bijvoorbeeld zijn dat jij je
misschien snel afgewezen voelt of gevoelig bent voor druk van leeftijdsgenoten.
Online kan dat een grote rol spelen en dat heeft invloed op je welzijn. Naast
individuele factoren, zijn er ook omgevingsfactoren. Dit heeft te maken met wat er
verder gaande is in je leven en wat je allemaal doet op een dag. Dat zijn ook
allemaal factoren die ervoor zorgen dat jij je beter of minder goed voelt.”
Wat zijn de effecten van de negatieve bubbel die is ontstaan rondom jongeren
en hun digitale mediagebruik?
“Jongeren worden beïnvloed door het publieke debat dat gaande is over social
media. Negatieve narratieven zorgen ervoor dat er toch een soort schuld of
schaamte ontstaat over dat ze zoveel tijd op sociale media doorbrengen en ze dat
leuk vinden. Hierdoor verandert hun houding tegenover social media, maar in
principe weten ze niet of het effect echt zo slecht is. Hebben ze er ook echt last van?
Nee.”
“Het is niet zo dat ze ineens depressief worden. Er zijn wat jongeren die gevoeliger
zijn en die zich wat slechter voelen, maar er zijn ook jongeren die zich beter voelen
na socialmediagebruik.”
Hoe zijn deze negatieve geluiden überhaupt ontstaan?
“Ja, dat is een goede vraag. Dit is speculatie. Ik denk dat het te maken heeft met dat
volwassenen zich buitengesloten voelen. Ze kunnen niet zien wat jongeren aan het
doen zijn op hun smartphones. Het is een persoonlijke ervaring. En ik heb het idee
dat dat best wel voor weerstand heeft gezorgd bij de volwassenen om de jongeren
heen.”
Wat voor advies zou u willen geven aan de lezers?
“Ik zou volwassenen aanraden om vooral open het gesprek aan te gaan met
jongeren om te kijken of ze misschien hun online belevingswereld willen delen. Je
zult zien dat het socialmediagebruik een stuk onschuldiger en positiever is dan je
denkt.”
“En tegen mensen die met hun socialmediagebruik struggelen zou ik willen zeggen,
wees lief voor jezelf. Het is best begrijpelijk dat je soms een uur lang op social media
doorbrengt om je brein uit te zetten na een drukke dag. Dat maakt je geen slecht
mens.”
https://www.pexels.com/nl-nl/foto/foto-van-vrouw-met-behulp-van-mobiele-telefoon-3367850