Politieagenten in opleiding reageren wisselend op traumatische gebeurtenissen. Dat blijkt uit recent hersenonderzoek van het Donders Instituut en het Behavioural Science Institute in samenwerking met de Politieacademie. Bert Mensink houdt zich als Communicatieadviseur van de Politieacademie bezig met het initiële onderwijs, de basisopleiding tot startbekwaam agent, en weet wat voor traumatische gebeurtenissen studenten van de Politieacademie kunnen doormaken.

Gedurende hun opleiding lopen studenten al het risico een traumatische gebeurtenis mee te maken. Op wat voor momenten in de opleiding kunnen ze hier mee in aanraking komen?
Vanaf het moment dat een agent in opleiding in uniform de straat op gaat, al is het onder begeleiding, kan al van alles gebeuren. Over het algemeen hebben agenten die al worden ingezet en zijn gecertificeerd om een vuurwapen te mogen dragen, maar nog wel in opleiding zijn, een grotere kans traumatische gebeurtenissen mee te maken. Bij beginnend agenten valt het meestal nog mee, maar wanneer een ongeluk voor hun ogen gebeurt, zullen ze in actie moeten komen. Zodra ze in uniform op straat lopen, zijn ze politie.

Wat verstaan jullie onder een traumatische gebeurtenis?
Het kan gaan om een verkeersongeval waarbij iemand gereanimeerd moet worden, huishoudelijk geweld waar een agent middenin staat, maar uitschelden of bedreigingen komen ook nogal eens voor. Er bestaat geen lijst van wat allemaal een traumatische gebeurtenis is.

Wat als traumatisch wordt ervaren, verschilt per agent. Hoe bereiden jullie studenten hier op voor?
In het onderwijs is veel aandacht voor mentale weerbaarheid. Studenten worden getraind op wat gebeurtenissen met ze kunnen doen. Een manier om dit te trainen, is werken met trainingsacteurs. De trainingsacteurs voeren een vooraf bepaalde opdracht uit om te testen hoe een student in zo’n situatie handelt en wat het met hem doet. Met behulp van rollenspellen oefenen de studenten hoe ze bijvoorbeeld verbaal geweld over zich heen kunnen laten komen. Dit is allemaal nog in een veilige trainingsomgeving, maar wanneer het daadwerkelijk een keer voorkomt zijn studenten zo goed mogelijk voorbereid.

Ook na een traumatische gebeurtenis biedt de Politieacademie studenten begeleiding aan. Waar bestaat deze extra begeleiding uit?
Direct na een dienst worden briefings gehouden binnen een eenheid om te bespreken wat ze hebben meegemaakt. Twee dagen later hebben studenten een-op-een gesprekken met hun praktijkbegeleider en de regiedocent, maar de meeste gesprekken vinden in groepsverband plaats. Daarin worden vragen gesteld als: Wat heb je meegemaakt? Hoe heb je dat ervaren? Hoe voel je je nu? Waarom raakt het je zo? Dat zijn heel open gesprekken en daarin wordt er ook voor gezorgd dat studenten elkaar vertrouwen door open en eerlijk te zijn.