Hoe onnatuurlijke geluidsgolven het zeeleven beïnvloeden

Inge van der Knaap plaatst een gps-zender bij een van de gevangen kabeljauwen
26 - 02 - 2021 ► 06:53



De menselijke impact op de natuur begint steeds verder door te klinken, net als de geluidsgolven die we produceren. Promovendus en biologe Inge van der Knaap (31) heeft onderzoek gedaan naar het effect van deze geluidsgolven op de Noordzeekabeljauw. Samen met collega’s van de Universiteit Leiden en Universiteit Gent moest ze eerst de kabeljauwen binnen zien te hengelen.

Allereerst: hoe heb jullie ervoor gezorgd dat je de kabeljauwen kon blijven volgen tijdens het onderzoek?

“Met een schip gingen we naar de locatie aan de Belgische kust waar we hengels uitgooiden: een voor een vingen we de kabeljauw. Aan boord mochten ze in een grote tank zwemmen. Van kruidnagelolie gaan ze zich volledig ontspannen, dus verdoofden we ze in een bad van deze olie. Daarna legde ik ze op een operatietafel en maakte ik een klein sneetje in de buik waar de zender geplaatst zou worden. Later mochten ze bijkomen in een nieuwe tank en werden ze op dezelfde plek vrijgelaten waar we ze hadden gevangen.”

Jullie hebben onderzoek gedaan naar het effect van geluidsverstoringen. Wat was hiervoor de aanleiding?

“We weten dat er veel geluiden te horen zijn in de oceanen. Je hoort golfslag onder water, zeedieren gebruiken geluid om met elkaar te communiceren en ook vulkanische activiteiten kunnen voor geluidsgolven zorgen. Maar in de laatste honderd jaar is daar menselijk geluid aan toegevoegd. Tegenwoordig worden er windparken op zee gebouwd en wordt er gezocht naar olie en gas onder de zeebodem. Er was al bekend dat vissen het kunnen horen, maar wat dat betekende voor hun gedrag wisten we nog niet.”

De resultaten toonden aan dat er veel verschil was in bewegingsactiviteit voor en na de geluidssignalen. Wat zegt dat eigenlijk?

“Het belangrijkste wat wij eruit hebben gehaald is dat kabeljauwen hun gedrag aanpassen op het moment dat er geluid is: ze gaan bijvoorbeeld meer stilhangen in plaats van actief op zoek naar eten. En dat is heel interessant, want als een dier minder voedsel opneemt wordt zijn algemene fitheid en kans op overleving beïnvloedt. Dat we daar bewijs voor lijken te hebben gevonden geeft aanleiding om te denken dat geluid een grote impact kan hebben op de hele kabeljauwpopulatie in de Noordzee.”

Stel dat dat het geval is, zou de mens zich dan moeten aanpassen?

“Eigenlijk is dat wel waar wij naartoe hopen te gaan. Geluid is iets wat je, anders dan plastic of chemische vervuiling, vrij makkelijk weg kunt halen: je moet het gewoon uitzetten. Of je verzint maatregelen. Bij het bouwen van windparken in zee worden nu bijvoorbeeld grote palen de grond in gehamerd, maar dat kan ook op andere manieren die veel minder geluid produceren. We kunnen er dus wat aan doen, maar doordat er weinig bekend is over de gevolgen voor het zeeleven worden er nog geen maatregelen getroffen.”

Wat voor vervolgonderzoek zou daarvoor nodig zijn? Om naar zulke maatregelen toe te werken?

“Wat we nu zagen is dat de kabeljauwen het gebied vervroegd gingen verlaten. Dus eigenlijk willen we weten waar ze naartoe gaan. Daarvoor zouden we ze voor een langere periode moeten volgen. In combinatie met bijvoorbeeld een camera kunnen we beeldmateriaal koppelen aan gedrag, om dan echt te laten zien: we weten zeker dat ze dit gedrag vertonen bij bepaalde geluiden in de omgeving, dus we kunnen er iets aan doen.”

Kim Bergsma



Geen reacties mogelijk.

artikelen van Kim Bergsma:
Nieuwe spiraal zorgt voor onrust: aanwinst of gevaarlijke blunder?
Kinderen met narcistische trekken sneller verkozen tot groepsleider
Hoe onnatuurlijke geluidsgolven het zeeleven beïnvloeden