Een hersenbloeding krijgen kan op elke leeftijd. Zelfs al voor de geboorte. De oorzaak kan een afweerreactie zijn van de moeder tegen de bloedplaatjes van de ongeboren baby. Marije Kamphuis, verloskundige in het Leids Universitair Medisch Centrum, onderzocht deze aandoening.

Rhesusziekte

Het afweersysteem van de moeder kan op verschillende manieren reageren op het ongeboren kind. Bij de Rhesusziekte breken antistoffen van de moeder de rode bloedcellen van de baby af. Bij een eerste zwangerschap maakt de moeder deze antistoffen vaak al aan, maar pas bij een latere zwangerschap beschadigen de antistoffen de vrucht.

Een andere variant is een aandoening die vaak wel al bij een eerste zwangerschap optreedt. De moeder produceert antistoffen tegen bepaalde kenmerken op bloedplaatjes van de baby, waardoor bloedstolling bij het kind ontstaat. De antistoffen gaan door de placenta heen, breken de bloedplaatjes van de baby af en vergroten zo de kans op bloedingen, vooral in de hersenen. Een daadwerkelijke hersenbloeding komt bij 1 op de 10.000 zwangerschappen voor. Deze aandoening staat bij medici bekend als foetale/neonatale alloimmune trombocytopenie (FNAIT).

Screening

Hoewel de aandoening niet extreem veel voorkomt, kunnen de gevolgen ernstig zijn. Barbara Ellens van de Hersenstichting bevestigt dit: “Hersenbloedingen bij ongeboren kinderen veroorzaken grote schade in de hersenen. Het kind kan er zelfs aan overlijden.”  Het probleem is dat de bloeding vaak te laat ontdekt wordt, meestal pas na de geboorte. Volgens Kamphuis zijn de bloedingen echter te voorkomen, als echo’s de aandoening op tijd laten zien. In samenwerking met Sanquin Amsterdam wil zij daarom een landelijke screening opzetten voor zwangere vrouwen. Dat dit zinvol is, kan gynaecoloog Dick Oepkes bevestigen. In 2009 deed hij onderzoek naar foetale therapie, waarbij hij concludeerde dat op echo’s veel afwijkingen van de vrucht al tijdens de zwangerschap kunnen worden vastgesteld. “Enkele foetale ziekten kunnen ook al vóór de geboorte behandeld worden.”

Verder onderzoek naar factoren die de risicogroep beter kunnen bepalen is hiervoor echter eerst noodzakelijk. Kamphuis: “Je wilt geen duizenden vrouwen onnodig bang maken.”

Het onderzoek van Kamphuis is gepubliceerd in Pediatrics.