Om de groeiende wereldbevolking in de toekomst van gezond voedsel te kunnen voorzien, moeten kleine boeren een steuntje in de rug krijgen. Daarvoor pleit de Canadese professor Johns van de McGill Universiteit. Kleine boeren hebben de toekomst in handen voor biodiverse productie. Hij deed veldonderzoek in Afrika en zag dat zij, met bijvoorbeeld technische hulp, productiever en duurzamer te werk gingen dan grote landbouwbedrijven.
‘Voedselautoriteiten in de hele wereld moeten proberen om kleinschalige bedrijven te ondersteunen’, zegt professor Johns. Dit kan door directe subsidies aan boeren, maar ook door een betere infrastructuur of marktregulering. Pablo Tittonell, hoogleraar Farming Systems Ecology van de Universiteit Wageningen, denkt dat de consument hier ook een belangrijke rol in kan spelen. ‘Onze attitude staat centraal. Als het kan, moeten we voor biodivers eten kiezen. Als wij voor gezonde voeding kiezen, dan pas komt de productie op gang.’
Noodzaak
De wereldbevolking groeit naar een geschatte 9 miljard in 2050, een toename van bijna 2,5 miljard mensen. Om iedereen van voedsel te kunnen voorzien, moet er gezocht worden naar nieuwe vormen van voedselproductie.
Een andere noodzaak om de biodiversiteit aan te moedigen is het wereldwijd groeiende aantal obesitas en hart- en vaatziektepatiënten. Dit komt omdat koolhydraten gemakkelijker en goedkoper geproduceerd kunnen worden door grootschalige landbouw, en zo betaalbaarder zijn dan meer voedzame en caloriearme producten. Hierdoor zijn mensen geneigd om voor ongezond voedsel te kiezen. Daarom moet er meer aandacht aan kleine boeren worden besteed. ‘De toegang tot hun producten biedt potentieel diepgaande voordelen voor de volksgezondheid’, aldus Johns.
Overschot en armoede
Volgens Tittonell zijn er nog andere redenen waarom kleine boeren de toekomst hebben. Van alle boerderijen op de wereld zijn er bijna zeventig procent klein. ‘Als je voedselproductie serieus wil nemen, moet je hier iets mee doen. Daarnaast produceren grote voedselbedrijven niet voor een klein land als bijvoorbeeld Malawi. Vaak vindt voedsel dan een andere bestemming, omdat transportkosten te hoog zijn. Het overschot naar de dierindustie brengen is dan een makkelijkere keuze.’
Het probleem is dat kleine boeren in ontwikkelingslanden een lage productiviteit hebben en vaak weinig winst maken. Te weinig om boven te armoedegrens uit te stijgen, waardoor ze niet kunnen groeien. Tegelijkertijd vormt landbouw in Midden-Afrika bij 65 procent van de bevolking de belangrijkste bron van inkomen. Juist om deze reden moeten deze boeren geholpen worden volgens Tittonell: ‘Veel arme mensen zijn boer en hebben dus al land.’