Met Real Time Medication Monitoring (RTMM) wordt een diabetespatiënt via een sms’je herinnerd zijn medicatie in te nemen. Uit onderzoek van Marcia Vervloet (Tilburg University), blijkt dat dit niet alleen op korte, maar ook op lange termijn effect heeft voor de medicatietrouw van een diabetespatiënt.

RTMM maakt gebruik van een medicijndoos die registreert wanneer medicijnen worden ingenomen. Wanneer het doosje niet binnen de ingestelde tijd opengaat, wordt er een sms’je gestuurd naar de patiënt om hem aan zijn medicatie te herinneren.

Langetermijneffect

Volgens Vervloet moet het ‘slimme medicijndoosje’ voor zorgverleners een goede manier zijn om diabetespatiënten die hun medicatie vergeten of onregelmatig innemen, te ondersteunen. Vervloet voerde het onderzoek uit onder 161 diabetespatiënten en verdeelde hen in drie groepen. Eén groep die sms-herinneringen kreeg en de tweede groep niet. De derde groep zonder medicijndoosje vormde de controlegroep. Patiënten die sms-herinneringen kregen, namen trouwer hun medicatie in dan de controlegroep. En ook op lange termijn – anderhalf jaar nadat de sms’jes waren gestopt – hield dit aan.

Patiënten vergeten hun medicatie meestal als de dagelijkse routine wordt doorbroken, zoals door een vakantie, maar ook op het werk. De effecten van dit systeem moeten ook die patiënten helpen volgens Vervloet.

Gedragsverandering

Volgens Judith van Niel, diabetesverpleegkundige, nurse practitioner en voorheen bestuurslid EADV (Beroepsorganisatie voor Diabeteszorgverleners), kan dit systeem op lange termijn inderdaad werkzaam zijn. “De gedragsverandering moet erin slijpen. Wanneer je bijvoorbeeld gewend bent je tanden voor het eten te poetsen en de tandarts zegt dat je het beter na het eten kunt doen. In het begin zal iemand dat regelmatig vergeten, zeker als diegene ook nog eens haast heeft. Maar zodra het in je ‘systeem’ zit, zul je het nauwelijks meer vergeten. Zo zal het ook gaan met het RTTM-systeem. Het kan patiënten leren hun medicatie structureel in te nemen. Zeker voor de groep patiënten van middelbare leeftijd met een drukke baan kan dit systeem effectief zijn.”

Niet voor iedereen effectief

“Het heeft ook te maken met jezelf controleren,” vertelt Van Niel. “Een andere manier om dat te doen is dat een apotheek medicijnen voor de hele week uitzet door middel van een baxter. Medicijnen worden per dag en dagdeel gesorteerd. Dit zorgt voor zelfcontrole bij de patiënt, wanneer ze twijfelen of de medicatie wel of niet is ingenomen.” Volgens Van Niel zijn er ook groepen diabetespatiënten bij wie het RTTM-systeem niet werkzaam zal zijn. “Er zijn patiënten die geen medicatie willen nemen. Ze vergeten het bewust, omdat ze vinden dat medicijnen slecht voor het lichaam zijn. Daarnaast vormen ouderen een groot deel van de diabetespatiënten. Zij hebben niet allemaal een mobiele telefoon. Zo’n sms-functie is voor hen dus niet werkzaam.” Vervloet hoopt dat het RTTM-systeem in ieder geval het zelfmanagement van de groep diabetespatiënten die een mobiele telefoon heeft en de medicatie wel wil innemen, maar dit vergeet, te versterken.