Kinderen die vier tot acht weken te vroeg geboren worden (matig te vroeg geborenen), hebben meer kans op problemen in de ontwikkeling dan eerder werd gedacht. Dat blijkt uit de Pinkeltje-studie van neonatoloog en UMCG-kinderarts Jorien Kerstjens.

Pleidooi voor bewustwording
Zeven procent van alle kinderen in Nederland wordt te vroeg geboren en het overgrote deel daarvan (70-85%) valt in de groep van de matig vroeg geboren kinderen. “Het is een ‘vergeten’ groep die helemaal geen extra ontwikkelings-follow-up krijgt binnen de kindergeneeskunde, in tegenstelling tot kinderen die meer dan acht weken te vroeg worden geboren, de ‘echte’ prematuren,” vertelt Kerstjens. Dat Kerstjens pleit voor meer bewustwording van het risico dat vroeggeboorte met zich meebrengt, komt omdat juist in de laatste fase van de zwangerschap nog 35% van de hersenontwikkeling plaatsvindt. “Lang werd gedacht dat het altijd wel goed zou komen met de ontwikkeling van matig te vroeg geboren kinderen, maar mijn onderzoek laat zien dat er bij een deel van de kinderen wel degelijk sprake is van een langdurige ontwikkelingsachterstand.”

IQ-test
Voor het onderzoek vergeleek Kerstjens de ontwikkeling van matig te vroeg geboren kinderen met die van ernstig te vroeg geboren kinderen (minder dan 32 weken) en op tijd geboren kinderen. 8,3% van de matig te vroeg geboren kinderen heeft op vierjarige leeftijd ontwikkelingsproblemen. Dat is wel twee keer zoveel als bij op tijd geboren kinderen. En ook op zevenjarige leeftijd scoorden de matig te vroeg geboren kinderen minder goed qua IQ in vergelijking met op tijd geboren kinderen. Bij de IQ-test werd gekeken naar de ontwikkeling van visueel-ruimtelijke vaardigheden zoals aandacht, puzzels leggen en selectief kunnen focussen op wat belangrijk is.

Risicofactoren vroeggeboortes
Volgens Kerstjens zijn er een aantal bekende factoren die het risico op vroeggeboorte verhogen: roken en het overgewicht van de moeder. Maar ook wanneer een vrouw zwanger is van een meerling, worden ze vaak te vroeg geboren. “Hoe eerder kinderen worden geboren, hoe groter het risico op ontwikkelingsproblemen is,” stelt Kerstjens. “We denken dat het komt doordat de hersenen van het kind zich in belangrijke mate in het laatste trimester van de zwangerschap ontwikkelen. Een te vroeg geboren kind heeft vaak al meer problemen gehad die samenhangen met de moederkoek, komt na de geboorte in de couveuse, krijgt andere voeding en heel veel prikkels ie bij het uitdragen van de zwangerschap niet waren opgetreden.” Kerstjens denkt dat meer begeleiding in de eerste vier levensjaren van een matig te vroeg geboren kind betere kansen kan geven.