Sterke verhalen in de wetenschap

02 - 05 - 2012 ► 07:34



Vrouwentranen die mannen alle lust ontnemen, de voorspellende waarde van je vingerverhoudingen of een ei als medicijn tegen kanker. Het zijn slechts een paar voorbeelden van bijzondere uitkomsten van wetenschappelijk onderzoek. In Je reinste wetenschap onderzoekt Hans van Maanen vele wetenschappelijke claims om erachter te komen “dat er nog een hoop flauwekul kan worden beweerd.”

Iedereen hoort of leest wel eens een wetenschappelijk nieuwtje om zich af te vragen of het klopt of hoe dat precies gemeten is. Je intuïtie zegt je dat het misschien niet klopt, maar “omdat een geleerde het zegt, zal het wel kloppen, lijken ook veel journalisten te denken”, aldus Van Maanen. Als echte wetenschapsjournalist liet Hans van Maanen het er echter niet bij zitten en ging op onderzoek uit. Het boek “laat zien wat er kan gebeuren als we wel onze intuïtie volgen, en eens precies gaan uitzoeken hoe het zit.”

Plan van aanpak


Van Maanen bekeek tientallen verbazingwekkende wetenschappelijke claims. Hierbij zocht hij de originele publicaties, rekende alle sommetjes na en hield de tabellen en grafieken scherp tegen het licht. En wat blijkt? Hij kwam vaak tot hele andere conclusies. Studies die inspelen op maatschappelijk onbehagen, onderzoeksrapporten die opgesteld zijn vanwege politieke belangen en ga zo maar door.

Bij andere onderzoeken klopten conclusies soms wel, maar werd de context volledig achterwege gelaten. Wie herinnert zich niet het onderzoek waaruit bleek dat de immigratie van niet-westerse allochtonen ons 7,2 miljard per jaar zou kosten? Van Maanen bekeek het gehele onderzoek, en alles bleek te kloppen. Maar, dacht hij, wat kost een autochtone Nederlander ons dan? Of “levert die de staat alleen maar geld op”? Dat moet u zelf maar lezen.

In Je reinste wetenschap laat Van Maanen op een vermakelijke manier zien dat niet elk wetenschappelijk onderzoek zo betrouwbaar is als we denken. U bent gewaarschuwd.

Yentl Tuhuteru



Geen reacties mogelijk.

artikelen van Yentl Tuhuteru:
Apotheken overbodig: print je eigen pillen
Body Worlds: het verhaal achter ons lichaam
Een angsthaas afleiden helpt
Sterke verhalen in de wetenschap