Je moet je gesprek toch even staken, zojuist vloog er een enorm vliegtuig over. Het passeren van dit voertuig gaat niet onopgemerkt vanuit je terrasstoel op een Leidse gracht. Tijdens het hoogseizoen is het een komen en gaan van vliegtuigen boven deze stad. Het zorgt voor een enorme wirwar in het luchtruim, niet alleen boven Leiden. Het vliegtoerisme blijft groeien, met grote gevolgen.

Klimaatspijbelen. Een nieuw begrip ontstaan vanwege een klimaatprotest door scholieren in Den Haag op 7 februari van dit jaar. Scholieren uit hele land kwamen massaal naar de hofstad om te protesteren tegen de klimaatverandering. Het leidde tot veel media-aandacht en een gesprek met de premier in het torenkamertje, maar de scholieren gingen niet overstag en gaven aan door te gaan met protesteren. Hoe nieuw is deze protestvorm eigenlijk?

Naar de gallemiezen gaan, een buik met benen hebben en een gleuvenrijder zijn: Amsterdamse uitdrukkingen die niet vaak meer in ons taalgebruik voorkomen. Taalliefhebbers schreeuwen al jaren van de daken dat Nederlandse dialecten hun beste tijd gehad hebben. Wat betekent dit voor het ‘Mokums’ en hoe praten we in de toekomst dan wel? We zullen nooit allemaal hetzelfde gaan praten, want we hebben veel te veel de behoefte ons te onderscheiden”, vertelt taalonderzoekster Mathilde Jansen.

Ze verdienen stukken minder dan mannelijke collega’s, genieten meestal niet van dezelfde mate van baanzekerheid en in de bedrijfstop zijn ze structureel ondervertegenwoordigd. Op de arbeidsmarkt en werkvloer bevinden Japanse vrouwen zich in een benarde positie. Een vaak gehoorde verklaring is dat het gewoon een kwestie van cultuur is, maar volgens experts is dat te kort door de bocht. Economische processen, belastingaftrek en rigide carrièretrajecten dragen allemaal hun steentje bij.

Tralies voor de ramen, bewakers bij de poorten, bodychecks. Werknemers mogen pas naar buiten als het werk af is. Nee, dit gaat niet over een gevangenis, maar over de kledingfabrieken in Bangladesh. Dit zijn de bevindingen van antropoloog Hasan Ashraf, die zes maanden veldonderzoek deed door in zo’n fabriek te gaan werken. Hij vindt dat de omstandigheden van de werknemers op het gebied van gezondheid, veiligheid en welvaart snel moeten verbeteren.

Nederlanders worden dikker en dikker. Uit cijfers van het ministerie van Volksgezondheid en Zorg blijkt dat bijna de helft van de volwassenen in ons land overgewicht heeft. Met het afschaffen van de gefaalde blauwe en groene ‘Ik Kies Bewust’ vinkjes in 2018 is er geen richtlijn voor gezond eten meer aanwezig in de supermarkten. Volgens een preventieakkoord van de Rijksoverheid wordt er in 2020 een alternatief voedselkeuzelogo gepresenteerd. Gaat dit logo Nederlanders wel helpen bewustere keuzes te maken?

Tijd is overal in ons leven aanwezig. We zetten er onze wekkers op, kunnen de wereldrecords van sporters meten tot op duizendsten van een seconde en worden onomkeerbaar ouder. Toch gaat nadenken over tijdsmeting voor de meeste mensen niet veel verder dan het verzetten van de klok bij het ingaan van de zomer- of wintertijd: moet ik morgen nu een uur eerder op of kan ik mooi een extra uurtje slaap meepakken? Zo ook waarschijnlijk de gemiddelde Deen, zich onbewust van het feit dat Denemarken zo’n 0,1 seconde voorloopt op de rest van de wereld. En dat door een 125 jaar oude wet. “Het is moeilijk voor te stellen dat hier boetes voor worden uitgedeeld.”

Wetenschap toegankelijker maken door ‘Open Access’: dat is het doel van ‘Plan S’, een initiatief om alle gesubsidieerde publicaties vrij toegankelijk te maken. De Nederlandse Vereniging van Universiteiten ziet bezwaren.

Geneesmiddelen moeten en kunnen veel goedkoper, zo stelt hoogleraar Carin Uyl-De Groot van de Rotterdamse Erasmus Universiteit in het wetenschappelijke tijdschrift Nature Reviews. Door de prijs van onder meer kankermedicijnen te bepalen aan de hand van een nieuw algoritme, komt deze soms wel tientallen keren lager te liggen. En dat is hard nodig volgens Uyl-de Groot: […]

Nederlanders reageren relatief nuchter op de gevaren van terrorisme, blijkt uit een onderzoek van Marieke Liem, Sanneke Kuipers en Jessica Sciarone. In hun onderzoek naar de terroristische dreiging in Nederland, probeerden zij te achterhalen in hoeverre de aanslagen in nabijgelegen landen ook van invloed zijn op de risicobeleving van de Nederlandse bevolking en wat de rol van de overheid daarbij moet zijn.

In de ochtend wat meer, en in de avond wat minder eten, zou kunnen helpen bij het afvallen. Dat was al langer bekend, maar op basis van een studie die in maart verscheen in Cell Reports zegt Rosa van den Berg: ‘Onze resultaten zouden die bevindingen kunnen verklaren.’

In 2017 zijn de meeste verkeersdoden gevallen op de fiets, blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Ruim een kwart van deze fietsers verongelukten op een e-bike, een fiets met elektrische ondersteuning. Het is voor het eerst dat de meeste dodelijke verkeersongevallen op de fiets voorkomen. Voorheen vielen de meeste dodelijke slachtoffers onder inzittenden van personenauto’s.

De ontdekking van een sterrenstelsel waarin vrijwel geen donkere materie te vinden is zou bewijzen dat donkere materie écht bestaat. Volgens sommige wetenschappers kunnen alternatieve theorieën over zwaartekracht daardoor overboord.

‘Soundscapen’: hoogleraar auditieve cultuur en muziekfilosofie Marcel Cobussen wil meer aandacht voor de geluidsbalans in publieke ruimtes en stedelijke omgevingen.

Veel vet eten, zo min mogelijk koolhydraten en eens per week een etmaal vasten. Dat is de basis van het Pioppi-dieet, de nieuwste voedingstrend. Frans Kok, emeritus-hoogleraar Voeding en Gezondheid in Wageningen, heeft in zijn loopbaan al veel trends voorbij zien komen die een voor een flopten. Hoe kan het dan dat ieder nieuw dieet toch onmiddellijk weer populair wordt?

Deze dagen zijn spannend voor Brexit. Op 13 maart is de aangepaste uittredingsovereenkomst van May opnieuw weggestemd in het Britse Lagerhuis. Maar ook een No Deal-Brexit is door politici weggestemd. Joris Larik, specialist in EU-recht aan de Universiteit Leiden, deed onderzoek naar de gevolgen van Brexit.

Binnen het wetenschappelijk onderwijs staat onderzoek hoog in het vaandel. Maar hoe betrek je studenten eigenlijk in onderzoek? Mayke Vereijken, onderzoeker en onderwijskundig adviseur van ICLON (Interfacultair centrum voor lerarenopleiding, onderwijsontwikkeling en nascholing van de Universiteit Leiden), onderzocht dat voor het medische onderwijs.

Europa is in de afgelopen jaren opgeschrikt door meerdere, grote terreuraanslagen. Hierbij vielen enkele honderden doden. Het doel van zo’n aanslag is angst creëren bij de bevolking. In opdracht van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) deden drie onderzoekers van de Universiteit Leiden onderzoek naar de risicobeleving van burgers bij terroristische dreiging, en de manier […]

Broeikasgassen zorgen voor de opwarming van de aarde. Om die opwarming te beperken is het de ambitie om de CO2-uitstoot fors te verlagen. Daarvoor moeten we naar andere energiebronnen: van fossiele naar duurzame, zoals zon en wind. Yuvraj Birdja (30) is net in Leiden gepromoveerd op een onderzoek dat laat zien dat het elektrochemisch omzetten van CO2 daarbij ook een deel van de oplossing kan zijn.

Maar liefst 8 procent van de werkende mensen vindt hun baan nutteloos. Daarbovenop twijfelt nog eens 17 procent over het nut van hun baan. Dit blijkt uit een onderzoek van de econoom Max van Lent, onderzoeker en docent aan de Universiteit van Leiden. Hij onderzocht samen met Robert Dur (Erasmus Universiteit) in hoeverre werknemers uit 47 verschillende landen hun baan nutteloos vinden voor de maatschappij. Van Lent vertelt wat je er tegen kan doen.

Aandacht voor seksuele oriëntatie en genderidentiteit van werknemers is van belang voor een goede werkomgeving. Hoogleraar Jojanneke van der Toorn: “Dat zorgt voor vertrouwen en betere samenwerking.”

Turkije vangt vluchtelingen voor Europa op, maar staat ook bekend als een autoritair land waarin critici van Erdogan in de gevangenis belanden. Erik-Jan Zürcher, hoogleraar Turkse talen en culturen aan de Universiteit Leiden, was lang een krachtig voorstander van Turkse toetreding tot de EU. Hij ontving in juni 2005 zelfs een hoge onderscheiding van de Turkse ambassadeur. In 2016 besloot Zürcher de onderscheiding echter terug te geven en gaf hij aan een grote fout te hebben gemaakt door te denken dat Turkije ooit lid kon worden van de EU.